سردرگمی سیاسی در لبنان‌، ارزیابی‌های متفاوت از روند تحولات

فضای سیاسی لبنان در سایه نبود یک چشم‌انداز واضح تا حدی ابری و سردرگم به نظر می‌رسد و این عامل باعث شده است تا تحلیلگران سیاسی هریک ارزیابی متفاوتی از روند تحولات آینده داشته باشند.

به گزارش عاشورا به نقل از خبرگزاری ایرنا، سعد حریری نخست وزیر مامور تشکیل دولت لبنان بعد از هفت ماه چهارشنبه گذشته کابینه خود را به «میشل عون» رئیس جمهور این کشور ارایه کرد و روز بعد از آن به دیدار عون رفت.

وی پس از این دیدار کناره گیری خود از تشکیل دولت را به خاطر اختلاف نظر با رئیس جمهور بر سر ترکیب کابینه اعلام داشت.

حریری تصریح کرد: ما در این دیدار درباره مسائل اعتمادساز گفت وگو کردیم و واضح است که هیچ چیز تغییر نکرده و به نظر می رسد که ما با رئیس جمهور به توافق نمی رسیم.

در مقابل، نهاد ریاست جمهوری لبنان در پاسخ به این گفته حریری اعلام کرد که حریری برای بررسی هیچ گونه تغییری در کابینه آمادگی نداشت و به توافق قبلی پایبند نبوده و مخالفت حریری با اصل توافق با رئیس جمهور بیانگر این است که وی از قبل، تصمیم خود را برای کناره گیری گرفته بود.

کناره گیری حریری از تشکیل دولت بعد از گذشت هفت ماه از مامور شدن برای تشکیل آن در سایه وخامت شدید اوضاع اقتصادی و مالی لبنان باعث شد که برخی محافل داخلی لبنانی به حریری خرده بگیرند که با این تعلل و وقت کشی و سپس کناره گیری بر شدت وخامت اوضاع اقتصادی و معیشتی مردم و بحران سیاسی این کشور افزوده است.

این وضعیت را می توان در شدت گرفتن اعتراضات پس از کناره گیری حریری و تشدید بحران اقتصادی از جمله کاهش بی سابقه ارزش پول لبنان در روزهای اخیر شاهد بود.

در سایه این شرایط، حال باید رئیس جمهور لبنان پس از انجام رایزنی های پارلمانی ضروری خود فرد دیگری را برای تشکیل دولت جدید معرفی کند که این امر با توجه به موازنه های سیاسی داخلی و گرایش های طائفه ای لبنان با دشواری زیادی همراه خواهد بود؛ بویژه که فرد جدید باید اجماع داخلی طایفه اهل سنت لبنان و تایید دار الفتوای اهل سنت را با خود داشته باشد.

این درحالی است که وضعیت سیاسی با خودداری حریری - قبل از کناره گیری از تشکیل دولت - برای توافق بر سر جایگزین خودش که از اجماع طایفه اهل سنت برخوردار باشد، پیچیده تر شده است.

در این میان، «نبیه بری» رئیس پارلمان و رئیس جنبش امل لبنان اصرار داشت که حریری پیش از کناره گیری فرد جایگزین را معرفی و نقشه راه را بعد از خودش با توافق جریان های سیاسی ترسیم کند تا با رفتن او، لبنان بار دیگر وارد بحران سیاسی مربوط به تعیین نخست وزیر جدید برای تشکیل دولت نشود اما او از این کار خودداری کرد و همین امر نیز باعث شد که برخی محافل سیاسی لبنان به حریری خرده بگیرند که علاوه بر تعلل هفت ماهه در تشکیل کابینه مورد رضایت و تایید همگان، در مرحله بعد از خود نیز سنگ اندازی کرده است.

همین وضعیت باعث شده تا فضای سیاسی لبنان در سایه نبود یک چشم انداز واضح تا حدی ابری و سردرگم باشد و تحلیلگران سیاسی هریک ارزیابی متفاوتی از روند تحولات آینده داشته باشند.

برخی محافل آگاه به روزنامه الجمهوریه لبنان گفتند که هیچ یک از جریان های سیاسی تصویر روشنی از نام فردی که بتواند نظر اکثریت پارلمانی را برای تشکیل دولت جدید کسب کند یا اینکه اجماع نظری روی او وجود داشته باشد، ندارند.

به گفته این محافل، اگر رایزنی های پارلمانی ضروری برای تعیین نخست وزیر مامور تشکیل دولت در سایه این شرایط انجام گیرد، همه احتمال ها مطرح است و نمی توان از قبل گفت که نتیجه این رایزنی ها دقیقا چه خواهد شد و تا این لحظه نشانه های کافی وجود ندارد که هیچ یک از اسامی مطرح شده بتواند به عنوان نخست وزیر مامور تشکیل دولت تعیین شود.

آنچه این برداشت را تقویت می کند، جلسه اخیر نخست وزیران سابق لبنان است که روزنامه سعودی «الشرق الاوسط» امروز به آن اشاره کرده است.

به نوشته الشرق الاوسط، «فواد سنیوره، تمام سلام، سعد حریری و نجیب میقاتی» در جلسه فوق العاده خود تصمیم نهایی را گرفته اند که هیچ یک از آنها نامزدِ جایگزین حریری نشود و خود حریری نیز همانطور که قبلا اشاره شد، با معرفی فرد دیگری برای جایگزینی خود به منظور مامور شدن جهت تشکیل دولت مخالفت کرده است.

این روزنامه درباره علت این تصمیم نوشت: نخست وزیران یاد شده گفته اند که آنها به سرفصل های سیاسی که از جانب حریری مطرح شده بود، پایبند هستند و ورود آنها به عرصه نامزد شدن فایده ای ندارد زیرا به عقیده آنها، کسانی که همکاری با حریری را نپذیرفته اند، با جایگزینش نیز همکاری نخواهد کرد.

الشرق الاوسط به نقل از یک منبع پارلمانی لبنان بدون ذکر نام نوشت: ابهام ناشی از نبود هرگونه نامزدی برای مامور شدن جهت تشکیل دولت آینده ادامه دارد و طرح نام «فیصل کرامی» نماینده پارلمان در این زمینه نیز بیشتر در چارچوب گمانه زنی های رسانه ای بوده است.

درحالی که برخی رسانه های لبنانی احتمال می دهند که رئیس جمهور لبنان تا زمان روشن شدن وضعیت سیاسی از دعوت برای آغاز رایزنی های پارلمانی ضروری به منظور معرفی نخست وزیر مامور تشکیل دولت خودداری کند، برخی دیگر از رسانه ها از احتمال آغاز این رایزنی ها در هفت روز دیگر خبر می دهند.

در همین ارتباط، روزنامه الجمهوریه نوشت که مرحله جستجو برای یافتن نخست وزیر جدید مامور تشکیل دولت ممکن است طولانی باشد زیرا هر فردی که سودای آن را داشته باشد، باید چند فاکتور اساسی شامل «وضعیت دشوار مالی و اقتصادی لبنان و دشواری برون رفت از آن، موضع محافظه کارانه اهل سنت از نخست وزیران سابق گرفته تا جریان های وابسته به آنها درخصوص تعامل با رئیس جمهور و لزوم برخورداری از حمایت طایفه اهل سنت، به تنگ آمدن مردم به خاطر وخامت اوضاع اقتصادی و معیشتی و عدم فرصت دادن مردم به دولت آینده و انتظار راه حل های فوری برای مشکلات و نیز مواضع بین المللی در قبال بحران سیاسی» را مدنظر قرار دهد.

این روزنامه به نقل از منابع آگاه خود نوشت: هر فردی که سودای  مامور شدن برای تشکیل دولت داشته باشد، بدون در نظر گرفتن این فاکتورها نمی تواند ریسک کرده و خود را در عرصه سیاسی لبنان بسوزاند زیرا مامور شدن در سایه نبود ضمانت های داخلی و خارجی ماموریتی دستکم انتحاری خواهد بود.

در همین حال، پایگاه خبری المنار لبنان براساس اطلاعات خود نوشت که رئیس جمهور فردا سه شنبه دعوت به رایزنی های پارلمانی ضروری برای تعیین نخست وزیر مامور تشکیل دولت خواهد کرد و به احتمال زیاد زمان آغاز این رایزنی ها را نیز ۲۶ ماه جاری میلادی (چهارم مرداد ماه آینده) تعیین خواهد کرد.

در سایه دشواری مرحله آینده برای تعیین نخست وزیر جدید مامور تشکیل دولت، تحلیلگران سیاسی نظرات متفاوتی درباره تحولات آینده لبنان ارایه می دهند و درحالی که برخی معتقدند که امکان دستیابی به توافق بین جریان های سیاسی برای تعیین نخست وزیر جدید با وجود زمان بر بودن آن وجود دارد، برخی دیگر بر این باورند که جریان های سیاسی با توجه به اختلافات عمیق خود قادر به این کار نخواهند بود و وضعیت کنونی در سایه دولت پیشبرد امور به ریاست «حسان دیاب» تا زمان انتخابات پارلمانی آینده ادامه خواهد یافت.

در این میان، برخی دیگر از تحلیلگران معتقدند که در صورت عدم توافق جریان های سیاسی لبنان، آنها در نهایت به سمت تشکیل "دولت انتخابات" حرکت خواهند کرد که تنها ماموریت آن بسترسازی برای برگزاری این انتخابات خواهد بود.

 

ارسال نظر