در روایت مشهوری از امام صادق (ع) بی‌تفاوتی به مسائل مسلمانان به شدت مورد نکوهش قرار گرفته تا جایی که امام یکی از مهم‌ترین معیارهای مسلمان بودن را اهتمام و جدیت و توجه به مسائل مسلمانان دانسته است.
به گزارش عاشورا به نقل از خبرگزاری ایرنا، امام جعفر صادق علیه السلام ششمین امام در هفدهم ربیع الاول سال ۸۳ قمری در میدینه به دنیا آمد و مدت ۳۴ سال بعد از پدرش امام باقر علیه السلام سکان هدایت کشتی امامت را بر عهده داشت و در سال ۱۴۸ قمری به دستور منصور دوانیقی مسموم و به شهادت رسید. (شیخ صدوق، الاعتقادات، ۱۴۱۳ق، ص۹۸) در گنجینه میراث حدیثی باقی مانده در کتاب‌های عالمان شیعه بیشترین روایات مربوط به سخنان گهربار این امام همام است که در موضوعات گوناگونی از ایشان روایت شده است.
در آستانه انتخابات و به مناسبت شهادت آن امام همام، نگاهی هرچند کوتاه به توصیه ها و کلمات انسان‌ساز آن وجود نورانی، می‌تواند آغازی برای یک تحول عظیم در جامعه کنونی ما باشد که با مشکلات فراوانی دست به گریبان است. بدون شک انتخابات یک عرصه عمومی است که انتخاب فرد فرد جامعه و رای دادن به کسی که به مدت چهار سال زمام امور سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مردم را به دست خواهد گرفت، در سرنوشت جامعه اثر تعیین کننده ای خواهد داشت. از این رو شرکت در انتخابات و حاضر شدن پای صندوق‌های رای، همانند شب قدری است که مقدرات به واسطه عمل و انتخاب و اهتمام مردم رقم می‌خورد و عدم اهتمام به این امر مهم، می‌تواند خسارت‌های سنگینی را برای کشور و مردم به بار آورد.
از این زاویه توجه به انتخابات توجه به مصالح امت اسلامی و سرنوشت همه انسان‌ها است که با امور فردی که دایره تاثیرگذاری اندکی دارند، قابل مقایسه نیست. در مجموعه احادیثی که از امامان معصوم (علیهم‌السلام) به ما رسیده است در روایت مشهوری از امام صادق (علیه‌السلام) نقل شده است بی‌تفاوتی به مسائل مسلمانان به شدت مورد نکوهش قرار گرفته تا جایی که امام یکی از مهم‌ترین معیارهای مسلمان بودن را اهتمام و جدیت و توجه به مسائل مسلمانان دانسته و فرموده است «مَن اَصبَحَ وَ لَم یَهتَمَّ بِاُمورِ المُسلِمینَ فَلَیسَ بِمُسلِم» یعنی هر کس صبح نماید و نسبت به امور مسلمانان بی تفاوت باشد، مسلمان نیست. (الکافی، ثقة الاسلام کلینی ج ۲، ص ۱۶۴ حدیث ۵)
از این روایت بر می آید که انسان مومن هر صبحی که شروع به فعالیت روزانه می‌کند باید نیت، هدف و رویکرد روزانه اش به گونه‌ای باشد که گرهی از گره‌های مردم را بگشاید و به فکر راه چاره برای حل مشکلات مردم باشد.
در روایت دیگری از امام علیه السلام نقل شده است که فرمود «بر تو باد که خیرخواه آفریدگانش باشی، زیرا با عملی برتر از آن خدا را ملاقات نخواهی کرد.» (الکافی ج ۲ صفحه ۲۰۸ حدیث ۶) و چه خیرخواهی بالاتر از اینکه با انتخاب صحیح در گستره ملی، خیر فراوانی را به همه مردم برسانیم. چه اینکه سود و نتیجه انتخاب با نیت درست و آگاهی به همه مردم خواهد رسید.
امروزه وقتی در رسانه ها و فضای مجازی عکس یا فیلمی از فقر یا تنگدستی یا مشکلات اقتصادی مردم را می‌بینیم، گاه به این می اندیشیم که چرا باید در کشور مسلمان چنین وضعیتی هرچند محدود وجود داشته باشد و شاید در دل خود می‌گوییم اگر توان مالی داشتم، به او کمک می‌کردم اما شاید این فکر به ذهنمان کمتر خطور کرده باشد که انتخاب یک زمامدار خوب تاثیر مستقیمی بر وضعیت معیشت و زندگی همه افراد به ویژه اقشار فقیر و متوسط جامعه دارد. بنابراین رای دادن، یک امر و وظیفه شخصی نیست بلکه رای دادن تاثیر مستقیمی بر وضعیت معیشت مردم دارد. چه کمکی بالاتر به فقرا و طبقه محروم از اینکه کسی را انتخاب کنیم که در بهبود وضع معیشتی و سطح زندگی مردم موثرترین فرد است؟
در روایتی از ایشان اینگونه نقل شده است «حَقُّ المُسلِمِ عَلَی المُسلِمِ أن لا یَشبَعَ ویَجوعُ أخوهُ ولا یَروی ویَعطَشُ أخوهُ و لا یَکتَسِیَ و یَعری أخوهُ. فَما أعظَمَ حَقَّ المُسلِمَ عَلی أخیهِ المُسلِمِ» (الکافی ج ۲ ص ۲/ حدیث ۵، الأمالی شیخ صدوق ص ۴۰۱)
حق مسلمان بر مسلمان این است که در گرسنگی برادرش، سیر نگردد و در تشنگی برادرش، سیراب نشود و در برهنگی برادرش، جامه بر تن نکند. پس حق مسلمان بر برادر مسلمانش چقدر بزرگ است!
این روایت فراتر از پیام وظیفه محورش در قبال برادر مسلمان، گویای این حقیقت است که آحاد مردم در قبال سایر اعضای جامعه مسئول هستند و به ویژه آنکه تصمیم جمعی مانند انتخابات در خوراک، پوشاک، مسکن و دیگر زوایای نیازهای اولیه تاثیرگذار است و سبک زندگی مومنانه مانع آن می‌شود تا مسلمانان نسبت به امر هم غافل یا بی اعتنا باشند؛ چه اینکه در بیان امام صادق علیه‌السلام از زبان رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) رابطه مستقیمی میان عبادت و توجه به امور مسلمین وجود دارد که فرمود «أنسَکُ النّاسِ نُسکا أنصَحُهُم جَیبا وَ أسلَمُهُم قَلبا لِجَمیعِ المُسلِمینَ» (مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار، ج ۱، ص ۳۷۵) یعنی عابدترینِ مردم کسی است که نسبت به همه مسلمانان یکرنگ تر و پاک دل تر باشد.
توجه به مسلمانان و اهتمام به مشکلات و گرفتاری آنان، عامل موثری در ایجاد روحیه مشارکت و اتحاد و توجه به مسائلی است که با پیشرفت و تعالی جامعه اسلامی در ارتباط است، امید است رهنمودهای امام صادق (علیه‌السلام) در همه دو راهی‌ها و انتخاب‌های زندگی سرلوحه عمل و اقدام ما قرار گیرد.
ارسال نظر