چرا عربستان تنش‌های دیپلماتیک علیه لبنان را تشدید کرده است؟

تنش‌های دیپلماتیک عربستان علیه لبنان پس از آنکه وزیر اطلاع رسانی لبنان جنگ علیه یمن را محکوم کرد، جنجال زیادی را در محافل سیاسی و رسانه‌ای دو کشور و منطقه ایجاد کرد و این در حالی است که به گفته رئیس‌جمهوری لبنان این اولین بار نیست بیروت و ریاض چنین تنشی را تجربه می‌کنند.

به گزارش عاشورا نیوز به نقل از خبرگزاری ایرنا، با وجود گذشت حدود یک هفته از کشمکش سیاسی عربستان و لبنان به دنبال اظهارات «جورج قرداحی» وزیر اطلاع‌رسانی لبنان درباره جنگ یمن در راستای حمایت از ملت این کشور، تنور تنش‌های دیپلماتیک بین ریاض - بیروت همچنان داغ است.

این تنش‌ها ابتدا به دو کشور عربستان و لبنان منحصر بود، اما رفته رفته دیگر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس (به غیر از عمان) واکنش‌های خود علیه لبنان را به سبک عربستان ابراز داشتند و کشورهایی مانند امارات،  بحرین و کویت سفیران لبنانی را از کشورشان اخراج کردند.

در بحبوحه این بحران، «سعد الحریری» نخست‌وزیر سابق لبنان به اتهام‌زنی علیه حزب‌الله که از مواضع قرداحی حمایت کرده است، روی آورد و با مطرح کردن یک سری ادعاهای واهی و بی‌پایه و اساس، مقاومت را مسئول تنش در روابط لبنان و عربستان دانست.

«بهاء الدین الحریری» برادر بزرگتر سعد الحریری هم به بهانه اظهارات جورج قرداحی وزیر اطلاع رسانی لبنان در دفاع از ملت یمن، خواستار استعفای نه فقط قرداحی بلکه کل اعضای دولت کشورش شد، این در حالی است که نجیب میقاتی نخست وزیر لبنان و جنبش حزب الله ضمن حمایت از مواضع وزیر اطلاع‌رسانی این کشور در محکومیت تجاوز عربستان سعودی به یمن اعلام کردند که هر گونه درخواست برای برکناری وی را رد می‌کند.

از سوی دیگر، همانطوری که «نجیب میقاتی» نخست‌وزیر لبنان گفته، سخنان قرداحی قبل از تصدی پست وزارت اطلاع رسانی لبنان بیان شده است و به گفته «میشل عون» رئیس‌جمهور لبنان «چنین رویدادی بیش از یک بار تکرار شده است».

اواخر اردیبهشت ماه گذشته، وزارت خارجه عربستان سعودی سفیر دولت لبنان در ریاض را احضار کرده بود و مراتب اعتراض خود به سخنان «شربل وهبه» وزیر امور خارجه وقت دولت پیشبرد امور لبنان را اعلام کرد.

این وزارتخانه همزمان با صدور بیانیه‌ای، سخنان «شربل وهبه» در خصوص اینکه داعش زاده عربستان سعودی است را به شدت محکوم کرد و سخنان وی را توهین‌آمیز دانست و گفت که این سخنان با نوع روابط لبنان و عربستان سعودی همخوانی ندارد.

سعد حریری در حالی از عربستان در قضیه سخنان قرداحی حمایت می کند که خود طعم حقارت سعودی ها را چشیده است.  در نوامبر سال ۲۰۱۷ (آذرماه ۹۷) بود که سعد الحریری که در آن زمان نخست‌وزیر لبنان بود در عربستان به دستور محمد بن سلمان ولیعهد سعودی، بازداشت شد، بازداشتی که منجر به تیرگی روابط میان بیروت - ریاض گردید، اما در نهایت الحریری پس از ۴ روز بازداشت، آزاد و ریاض را به مقصد بیروت ترک کرد.  شش ماه بعد از این واقعه، "امانوئل مکرون" رئیس جمهور فرانسه به‌صورت رسمی اعلام کرد که الحریری در عربستان بازداشت بود و با مداخله او جلوی یک بحران خطرناک در لبنان گرفته شد.

دو کشور لبنان و عربستان تاکنون چندین بار تنش‌های دیپلماتیک را تجربه کرده‌اند، اما سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که چرا با وجود اهمیت کمتر اظهارات یک وزیر لبنانی که در دوران قبل از تصدی سمتش بیان شده است، این همه جنجال در محافل سیاسی و رسانه‌ای جهان عرب ایجاد شده و حتی پای اتحادیه عرب هم به این مسئله باز شده است و تلاش گسترده لبنان برای ترمیم روابط و کاهش تنش‌ها با ریاض، تاکنون نتیجه‌بخش نبوده است.

برخی از ناظران درباره چرایی تشدید این تنش‌ها می‌گویند که عربستان از این طریق قصد دارد بار دیگر در لبنان خلأ سیاسی ایجاد کند و با حمایت از محاصره لبنان با حزب‌الله که مانع بزرگی مقابل پروژه‌های آمریکایی - صهیونیستی - سعودی است، مقابله کند؛ به خصوص اینکه طی این سالها در لبنان دیگر قدرت به شکل کامل در اختیار مهره‌های عربستان نبوده و مقاومت نفوذ سیاسی زیادی در لبنان پیدا کرده است.

مانع‌تراشی‌های سعودی در روند تشکیل دولت کابینه جدید لبنان گواه بر صدق این ادعاست و ریاض حتی بعد از تشکیل دولت نجیب میقاتی، کوچکترین توجهی به درخواست مکرر نخست وزیر لبنان برای همکاری با عربستان نکرد؛ چراکه اصولا عربستان با اصل خروج لبنان از بحران که پیروزی مقاومت تلقی می‌شود، مخالف است؛ به ویژه اینکه حزب‌الله با خرید و واردات موفقیت‌آمیز سوخت از ایران، از محبوبیت بیشتری در میان ملت و محافل سیاسی لبنان برخوردار شده است.

 برخی دیگر از ناظران می‌گویند که عربستان با تشدید تنش‌های سیاسی با لبنان درصدد جبران ناکامی‌های خود در حوادث دو هفته پیش «الطیونه» و سرپوش گذاشتن بر شکستش در پروژه کشاندن مقاومت به جنگ داخلی است، تا بدین ترتیب سلاح حزب الله در عرصه داخلی لبنان مورد استفاده قرار بگیرد و مقدمات خلع سلاح مقاومت فراهم گردد.

از طرفی، اظهارات قرداحی یک ماه قبل از تصدی سمت نخست‌وزیری با برنامه «برلمان الشعب» شبکه الجزیره انجام شد و پس از فروکش کردن رویداد «الطیونه» منتشر شده است تا فتنه جدیدی شکل بگیرد و از همین روی، برخی کارشناسان بر این باورند که انتشار این مصاحبه در شرایط کنونی کشور لبنان، نمی‌تواند اتفاقی باشد،  چراکه طرح چنین سناریویی علیه لبنان از جانب عربستان، اتفاق تازه‌ای نیست.

ارسال نظر